Voorzitter, heeft u dat ook wel eens, dat u bedenkt 'wat voor tijd is het'? De herfst is in alle hevigheid losgebarsten, Sinterklaas en Kerst komen er al weer aan. De tijd vliegt, de uren snellen voorbij. Weer een dag, een week, een maand voorbij. 

Maar ook, in welke tijd leven wij? Is het de tijd van het individu, de tijd van ieder voor zich, de tijd dat men zelf kan bepalen wanneer het leven voltooid is?
Maar het is ook de tijd van omzien naar elkaar, van mantelzorg, van vrijwilligerswerk.

Financiën
Ja, voorzitter. In welke tijd leven wij? Leven we echt in de tijd na de economische crisis? De ChristenUnie heeft al eerder aangegeven dat de tijden van weleer niet terugkeren, maar dat we over moeten naar andere tijden, een andere manier van omgaan met de schepping, een andere manier van samen leven. Wat de ChristenUnie betreft een tijd van zorg voor elkaar en zorg voor de toekomst.

In de begroting lezen we hoopvolle woorden. Dit jaar kunnen we gelukkig een begroting vast stellen zonder bezuinigingen. Toch vindt de ChristenUnie de begroting niet geruststellend. We lezen namelijk dat er nog steeds sprake is van onzekerheden, voornamelijk voor wat de grondverkopen betreft. Maar ook rondom de zorg en bv werk en inkomen is er nog wel heel wat ongewis. En dan er wordt in 2017 en 2018 ook nog eens een forse greep gedaan uit de algemene reserve. In 2017 zelfs bijna 14%. 

Duurzaamheid
In welke tijd leven we? De tijd van energiezuinigheid? Een tijd van bewust omgaan met onze wereld, Gods schepping? Vandaag is een bijzondere dag. Want vandaag is de klimaattop in Marrakech van start gegaan. Deze top gaat verder met het Parijse energieakkoord. U heeft de afgelopen jaren al begrepen dat het volgens de ChristenUnie hoog tijd is om volop te werken aan een duurzaam Middelburg. Wat is het dan mooi dat we ook onder inwoners steeds meer interesse, enthousiasme en inzet hiervoor zien. Wij zijn blij dat het college positief aan de slag is gegaan met de voorstellen die gedaan zijn. Fijn om zo met elkaar aan het werk te zijn.

De ChristenUnie wil graag vervolgstappen zetten. Daarom stellen wij voor om bij nieuwe woonwijken geen gasleidingen meer aan te leggen. Dit doen we omdat er genoeg signalen zijn dat het gas echt opraakt. Wat zou het mooi zijn om bijvoorbeeld de nieuwe wijk Essenvelt aan te leggen zonder gasleidingen.

Goed voor Middelburg, goed voor het milieu.

Orionis
Voorzitter, het enthousiasme wat we hebben over het beleid en de houding van het college wat betreft de zorg voor de schepping, zouden we ook zo graag willen uiten bij Orionis. 

Wat zou het mooi zijn als we het college kunnen complimenteren met de grote stappen die gezet zijn op het gebied van uitstroom. Dat het zo fijn is dat er steeds gegevens gaan naar de raad waarin Orionis vergeleken wordt met de beste 'Orionissen' van het land. Dat we een houding bespeuren bij het college, bij Orionis dat het toch wel heel vervelend is dat ze voor de zoveelste keer naar de raad moeten voor extra geld. Maar helaas…., ik word er wel een beetje moedeloos van.

Maar voorzitter, zoals u weet is de ChristenUnie een partij van hoop. Ook wat Orionis betreft  koesteren wij nog een sprankje hoop. We hoorden van het college dat er een Plan van Aanpak ligt. De wethouder heeft in de commissievergadering de toezegging gedaan om te gaan 'benchmarken'. Dus wie weet.

Voorzitter, wat de ChristenUnie betreft is het vijf voor twaalf, tijd voor actie. 

Ja, wie weet is het volgend jaar dan wel de tijd voor de complimenten, tijd om met elkaar vast te stellen dat Orionis het goed doet tov andere, dat er innovatief gewerkt wordt om mensen aan een plek te helpen op de arbeidsmarkt .

Goed voor Middelburg, goed voor Orionis, maar het allerbelangrijkste, goed voor de mensen. Want zoals u weet is het voor de ChristenUnie heel belangrijk dat jong en oud, arm of rijk mee kunnen doen in de maatschappij.

Laaggeletterdheid
Voorzitter, in welke tijd leven we? Een digitale tijd, een tijd waarbij meedoen zonder smartphone onder jongeren al bijna niet meer mogelijk is. Een tijd waarin we steeds meer afhankelijk zijn geworden van de digitale snelweg. Een tijd waarin men er vanuit gaat dat iedereen kan lezen en schrijven. Maar ook nu zijn er Middelburgers die deze basisvaardigheden niet goed beheersen. Die daardoor niet mee kunnen doen, die minder kans hebben om werk te vinden, die daardoor weer vaker in armoede leven, die een grote kans hebben op een slechtere gezondheid en waarvan hun kinderen weer een groter risico hebben het niet goed te doen op school. 

Voorzitter, we hebben het over laaggeletterdheid.

Zoals u weet heeft de ChristenUnie in de zomer hierover schriftelijke vragen gesteld. Dank voor de uitgebreide beantwoording. Wij zijn blij dat er in Middelburg een Taalhuis is, waar volop aandacht is voor laaggeletterdheid. We zijn blij dat het college wil kijken naar de website en voor 'het rekening houden met laaggeletterden' nogmaals aandacht wil vragen.  Maar naar ons idee is het goed dat de ambitie hoger gesteld wordt.

Laaggeletterdheid is namelijk niet alleen iets van het onderwijs. Maar, zoals ik eerder aangaf, ook bijvoorbeeld van armoede, participatie, WMO.

Wat zou het mooi zijn als er actiever gewerkt wordt om laaggeletterdheid terug te dringen. Hiervoor is het, naar het idee van de ChristenUnie, nodig dat er op diverse beleidsterreinen samen wordt gewerkt en dat bv ook ambtenaren meer alert zijn op het signaleren van laaggeletterdheid en hier actie op ondernemen. Het spreekt natuurlijk voor zich dat laaggeletterdheid dan ook terugkomt in diverse beleidsnota's. 

Het mooie is dat dit niet veel geld hoeft te kosten, maar dat dit wel kosten bespaard. Tijd om hier actief mee aan de slag te gaan!

Voorzitter, welke tijd is het? Voor mij tijd om af te ronden. In de Bijbel staat zo mooi dat er voor alles wat gebeurt er een uur is, een tijd voor alles wat er is onder de hemel.  Zoals u weet geloven wij dat onze hemelse Vader zorgt. Onder zijn zorg gaan we in vertrouwen verder. We wensen u danook Zijn zegen toe.

Dank voor uw tijd.